BU BİLGİTORUM TR DEN ALINTIDIR
İletişim nedir?
İletişim genel olarak insanlar arasındaki düşünce ve duygu alışverişi olarak ele alınmaktadır (Cüceloğlu, 1993). İletişimin amacı, alan ve veren arasında bilgi, düşünce ve tutum ortaklığı yaratmaktır. (Açıkgöz K, 1994).
Şekilde de görüleceği gibi her iletişimde mesajı ileten bir kaynak vardır. Kaynak mesajı kodlayarak göndereceği şekle sokar. Uygun bir kanal yardımıyla mesaj alıcıya gönderir ve alıcı onu çözümler.
Sınıf ortamında çok yönlü bir iletişim söz konusudur. Bazen bir öğrenciye gönderilen mesaj bir başka öğrenci üzerinde daha etkili olabilir. Ayrıca öğrenci-öğrenci iletişimi de çok yoğundur ve bu aynı anda birçok duygu ve düşünce harekete geçtiği dersin akışını etkiler.
Kuşkusuz her zaman mesajlar gönderildiği gibi anlaşılmaz. Sık sık yanlış anlamalar ortaya çıkabilir. Örneğin, öğretmenin görüşünü almak ya da konuşma fırsatı vermek için soru yönelttiği bir öğrenci, öğretmenin kendisini küçük düşürmek için soru sorduğunu düşünebilir. Bu durum kaynağın duygu ve düşüncelerini uygun iletişim biçimine çevirememesi, doğal davranmaması, alıcının gönderilen mesajı çözümleyememesi vb. nedenlerden kaynaklanıyor olabilir.
Sözel olmayan iletişim
Sözel olmayan iletişim beden diliyle yürütülür. Örneğin, bir öğrencinin yaptığı bir konuşmadan sonra öğretmenin gözlerinin parlaması bir beğeni ifadesidir. Bir şeyi önemseyip önemsemediğimizi, sıkılıp sıkılmadığımızı, yorgun olup olmadığımızı beden diliyle anlatırız. Sözel olmayan, iletişim öğrenme-öğretme süreçlerinde de önemlidir. Tarafların birbirine yakın durup durmaması, vücutların duruşu, yüz-göz ifadeleri ve jestleri sözel mesajlara anlam katar ya da anlamı karıştırır.
Davies’in (1981) öğrenci öğretmen arasında yer alabilecek sözel olmayan iletişime verdiği örnekler aşağıdaki çizelgededir;Öğretimsel ortamlardaki beden dili örnekleri
ANLAM
ÖRNEK DAVRANI
ŞLAR
Dinlemeye açıklık
Başı ve vücudu öne eğmek, ellerini bir araya getirmek, çenesini avucunun içine almak
Dostça duygular
Sık sık gülümseme, ceket ya da gömleğinin düğmesini açmak, göz iletişimi kurmak
Onaylama
Saçını okşama, omuzuna dokunma
Derin düşünme
Burnunun üst kısmını kaşıma
Konuşmayı kesmek isteme
Kulağına dokunma, işaret parmağını dudağına götürme, elini konuşanın koluna koyma
Düş kırıklığı
Ellerini birbirine vurma, yumruğunu masaya vurma
Reddetme
Parmağıyla burnuna dokunma, ceket ya da göleğini ilikleme
Savunmacı duygular
Kollarını ve bacaklarını göğüs hizasında çapraz olarak tutma
Üstünlük
Parmağıyla işaret ederek konuşma
Oyalama
Gözlük temizleme, kalemi dudaklarına değdirme
Uzak durmak isteme
Elini kaşına koyma, başını alçaltma, ayaklarını masaya koyma
Etkileşimi kesme
Konuştukları insana bakmama, başını kaldırma, kişisel eşyalarını alarak ayağa kalkma